Adet ile İlgili 6 Gerçek

• Adet kadın rahmini en iç tabakasının (endometrium) dökülmesidir. Ortalama 3-5 gün sürer ve rahim içinden serviks yoluyla vajene dökülen kan ve doku parçaları içerir. Kanamanın ilk günü adet döngüsünün ilk günüdür.
• Adet döngüsü yaklaşık ayda bir olur. Adet döngüsü hormonlarca yönetilen bir durum olup adetin ilk günü kanamanın ilk günüdür. Yaklaşık 14. gün ovulasyonun olduğu gün (yumurtlama) ve yaklaşık 25. günde hormon seviyesinin düşmesi sonrası 28-30. günler kanamayla birlikte bu periyodun sonu ve yeni bir periyodun başlangıcıdır.
• Kanama miktarı kişiden kişiye değişken olup az, orta ve çok olup 2-7 gün arası sürer.
• Adet ile ilgili problemler: amenore (hiç adet olamama), dismenore (ağrılı adet) ve anormal kanamalar olarak sınıflandırılabilir.
• Türkiyede ilk adet yaşı 12 olmakla beraber 8-15 yaş arası ilk adet görmek normal. Son adet ile birlikte menopoza girilir ve 45-55 yaşına kadar sürebilir.
• Eğer adet döngünüzde fazla kanama, şiddetli ağrı, ateş, adet olamama, ani değişiklikler gibi anormallikler olduğunda hemen muayene olmanız gerekir.

Adet Nedir?

Adet (mensturasyon) kadının periyodik kanamasıdır. Adet olduğunda rahim iç tabakası dökülür. Adet kanaması serviks yolu vajene dökülerek vücuttan atılır. Adet kanaması çoğunlukla 3-5 gün arası sürer. 2 ile 7 gün arası normal olarak kabul edilir.

Adet Döngüsü (Siklus)

Adet (mensturasyon) kadının adetinin ilk gününden bir sonraki adetten önceki güne kadar olan periyodik döngüsüdür. Düzenli adet döngüsü vücudun sağlıklı olduğunun önemli bir belirtisidir. Vücut her ay normal bir gebeliğin olması için hazırlık yapar. Ortalama 28 gün olup 21-35 günlük periyotlar yetişkinlerde ve 21-45 günlük periyotlar ergenlik döneminde normal olarak değerlendirilir. Hormonlardaki artış ve azalış periyotları adet döngüsünü kontrol eder.

Adet döngüsü 2 bölüme ayrılır. Kanamanın ilk gününden yumurta çatlayana kadar (ovulasyon) olan döneme foliküler faz ve ovulasyon ile sonraki adet başlangıcına kadar olan döneme luteal faz denir. Luteal faz sağlıklı bütün kadınlarda 14 gün sürer. Foliküler fazın uzunluğu adet döngüsünün uzunluğunu belirler. Foliküler faz 7 gün ise 21, 14 gün ise 28 ve 21 gün ise 35 günde bir adet görülür.

• Adetin başlaması ile birlikte endometrium tabakası dökülür. Kanam ortalama 5 günde biter.
• Kanamanın bitmesini takiben Östrojen hormonu etkisi ile endometrium yeniden büyümeye başlarken yumurtalıklardan foliküller büyümeye başlar.
• Bu dönemden sonra foliküllerden sadece bir tanesi (nadiren birden fazlası çift yumurta ikizlerinde olduğu gibi) seçilerek büyümeye devam ederken diğer foliküller küçülerek kaybolur. 
• 7-14. günlerde seçilen folikül büyüyerek olgunlaşır. Rahim duvarı kalınlaşır.
• 14. gün civarı ovülasyon olur. Yani olgunlaşan yumurta overden dışarı atılır. Kalınlaşan rahim duvarı ovulasyondan sonra overde kalan korpus luteum denilen dokudan salgılanan progestoren hormonu sayesinde döllenen yumurtanın yerleşebilmesi için besin ve kandan zengin hale gelir.
• Overden ayrılan yumurta tüplerin fimbrial ucu sayesinde tüp içine alınır. Yumurtanın ömrü bir gündür. Eğer yumurtlamadan önce ortamda sperm varsa (son 3 gün içinde olan bir ilişkiden) ya da ovulasyondan sonraki ilk 24 saat içinde ilişki olursa yumurta döllenebilir.
• Daha sonraki bir hafta içinde oluşan embriyo tüpten ilerleyerek rahim içine gelir. Uygun şartlar oluşursa rahim içine tutunur ve gebelik başlar.
• Gebelik olmazsa ovulasyondan 12 gün sonra korpus luteum progestreron hormonu salgılamayı durdurur ve 2 gün sonra kanama ile birlikte bu adet sona erip yenisi başlar.

Anormal Adet Kanaması (Menoraji)

Adet döngüsü her kadında aynı değildir. Normal adet kanaması 21-35 günlük periyotlar ve 2-7 gün arası kanama ile olur. Sizin için normal periyotu anlamak için adetlerin ne zaman başlayıp, bittiği ve kanamanın ne kadar sürdüğünü, kanama şeklini bilmeniz gerekir.

Anormal adet kanaması nedenleri:

• Gebelik: Adet gecikmesinde ilk akla gelecek neden
• Yeme bozuklukları: Aşırı kilo kaybı ve alımı
• Polikistik over sendromu
• Prematür ovarian yetmezlik: 40 yaş öncesi over rezervinin azalmasına bağlı adet gecikmeleri
• PID (pelvik İnflamatuar hastalık)
• Myomlar
• Hormonal düzensizlikler
• Kanserler

Anormal kanamalar tedavisi sebebe yönelik yapılmalı.